Depremlerin akabinde Hatay başta olmak üzere tarihi kıymetlerin ağır olduğu bölgenin müzeleri ve ören yerleri hakkında araştırmalar yapıldı ve kamuoyuna duyuruldu. Kültür ve Turizm Bakanlığı’nın açıklamalarından sonra Kültür Varlıkları ve Müzeler Genel Müdür Yardımcısı Yahya Coşkun ile görüşüp bilgi aldık. “Hasar gören yapılarla ilgili tespitler yapıldıktan sonra ‘Tescilli kültür varlığıdır, müsaadesiz müdahale edilemez’ ikazları asılarak tek bir taşın bile kaybolmadan özgün taşların korumasıyla restore edilecekler” diyor Yahya Beyefendi. Umarım en kısa müddette tarihi kıymetlerimizi de restore ederek müdafaa altına almayı başarırız. Yazıyı yazarken gezdiğim, dolaştığım yerlerin artık eskisi üzere olmadığını öğrenmek beni üzerken hasar almayanlar da bir o kadar sevindirdi. En çok memleketimi gezdim ben. Her seferinde beni kendine hayran bıraktı. Her şey olağana döndüğünde vakit geçmeden, dünya değişmeden gidip görün.
Kahramanmaraş merkezli sarsıntılardan etkilenen vilayetlerdeki 29 müzenin kimilerinde fiziki hasar olmakla birlikte büsbütün yıkılan bina yok. Hatay Müzesi’nin bir bloku hasarlı; Hatay Kent Müzesi ile Elbistan Müzesi’nde de orta hasar mevcut. Başka müzelerdeyse fiziki hasar yok denecek kadar az. Müzelerin koleksiyonlarında telafi edilmeyecek bir kayıp yok.
Elbistan ve Kahramanmaraş müzelerinin yapıtları, Gaziantep Zeugma Müzesi’ne; Hatay Kent Müzesi ile Necmi Asfuroğlu Müzesi’nin yapıtları, güvenlik tedbirleri kapsamında Hatay Arkeoloji Müzesi’ne nakledildi.
Dünyanın en büyük iki mozaik müzesi olan Hatay Arkeoloji Müzesi ve Gaziantep Zeugma Mozaik Müzesi’nde yerde ve duvarda teşhir edilen mozaiklerde rastgele bir hasar yok. Müzelerdeki mozaiklerde tek bir modül bile yerinden oynamadı.
Dünyanın birinci mağara kilisesi olan Saint Pierre’de sonradan yapılmış etraf duvarında dökülmeler oldu, orjinal tarihi dokusunda ziyan yok.
Yüzyıllardır ne sarsıntılar gören Nemrut Ören Yeri, bu zelzeleden de hasarsız çıktı. Yalnızca Karakuş Tümülüsü’ndeki Kommagene Krallık Ailesi’nin bayanlarına yapılmış anıt mezar sütunu devrildi. Sütunun üstündeki tokalaşma sahnesi eşsiz olduğu için müzeye taşınarak müdafaa altına alındı.
Kommagene Krallığı, Roma, Bizans ve Memlüklerden izler taşıyan Kâhta Kalesi hasar gördü.
Adıyaman’daki Arsemia Ören Yeri, küçük hasarlarla ayakta.
İki kaya üzerine oturtularak hiç harç kullanılmadan yapılan 120 metre uzunluğundaki Cendere Köprüsü hasar görmedi.
Kommagene Krallığı’nın beş büyük kentinden biri olan Perre Antik Kenti de sağlam. Girişteki karşılama merkezinin çatısı hasar gördüğü için süreksiz olarak ziyarete kapalı.
Göbeklitepe hasar görmedi.
Malatya’daki Arslantepe Höyüğü’nün kerpiç duvarları kaymış ve çatı örtüsü çökmüş. Bu narin eser bu büyüklükte bir sarsıntısı çok az bir hasarla atlatmış.
Malatya’da 1224’te yapılan Ulu Cami ve beyaz taşlarından ötürü halk ortasında Sütlü Minare olarak bilinen Osmanlı devrinden kalma Çermik Mescidi sarsıntıda hasar aldı.
Anadolu’nun 14 asırlık birinci mescidi Habibi Neccar büsbütün yıkıldı. Yanındaki hamam çöktü. Habibi Neccar Mescidi, ayağa kaldırma çalışmaları başlatılan birinci yapıtlardan oldu.
Hatay ülkemiz topraklarına katılıncaya kadar meclis olarak kullanılan, 1927 yılında yapılan meclis binası yıkıldı.
Gaziantep Kalesi’nin güneyindeki birtakım burçları yıkıldı.
Gaziantep’teki 17’nci yüzyılda inşa edilen Şirvani Camisi’nin kubbesi ve duvarı yıkıldı.
İskenderun’daki İtalyan Latin Katolik Kilisesi’nin ibadet edilen kısmı yıkıldı.
Diyarbakır St. George Kilisesi, girişinde ufak dökülmelerle zelzelesi atlattı.
Kilis’te hasar gören 47 caminin 21’i tarihi yapı.
Hatay Meclis Binası
1927 tarihli bina yıkıldı.
Habibi Neccar Camisi
Yorum Yok